Էրդողանը պատերազմում է Դարվինի դեմ
Թուրք դպրոցականների ուսումնական ծրագրերից պետք է հանվի Դարվինի տեսակի զարգացման տեսությունը՝ թուրք դպրոցականները պետք է դաստիարակվեն իբրև «ուղղափառ մուսուլմաններ»: Շատերին դա թվում է վերադարձ միջնադար՝ Tagesanzeiger-ում գրում է Էնվեր Ռոբելլին: Քայլ առ քայլ երկիրը գլորվում է անցյալ: Վերջերս նախագահ Ռեջեփ Թայիբ Էրդողանի իշխող կուսակցությունը փոփոխություններ կատարեց Սահմանադրության 18 հոդվածներում, որ երկիրը վերածում են իսլամական բռնապետության: Նոր Սահմանադրության հանրաքվեն, որ ծրագրված է ապրիլին, կարող է վերջնականապես փոխել Թուրքիայի ճակատագիրը: Իսկ մինչ այդ Էրդողանի կամակատարները մշակութային հեղափոխություն են անում:
Կրթության նախարար Իսմեթ Յիլմազի կարծիքով՝ թուրքական դպրոցների միջին դասարանների աշակերտները ապագայում չպետք է անցնեն Դարվինի տեսությունը, որի համաձայն մարդը ծագել է կապիկից, այդ տեսությունը կհանվի ուսումնական ծրագրերից: Ամենայն հավանականությամբ՝ դպրոցականներին կբացատրեն, որ մարդիկ, կենդանիներն ու բույսերը ամենակարող ալլահի ձեռքի գործն են: Նոր ուսումնական ծրագրերը, որ վերջերս ներկայացրել է նախարարությունը, դպրոցներ կներմուծվեն փետրվարից:
Էրողանը և նրա «Արդարություն ու զարգացում» կուսակցությունը էվոլյուցիայի դեմ վաղուց են պայքարում՝ նախագահն ու իշխող կուսակցությունը մտադիր են հասունացող սերնդին դաստիարակել կրոնական ոգով: 2011-ին խիստ նկատողություն արվեց ուսուցչին, որ հինգերորդ դասարանցուն փորձել էր բացատրել Դարվինի տեսության բովանդակությունը: Երեխան տուն էր գնացել ու պատմել էր աստվածավախ ծնողներին, նրանք էլ բողոքել էին դպրոցի տնօրենին: Հարցումների համաձայն՝ թուրքերի 70 % չի հավատում Դարվինի տեսությանը: ՈՒսումնական ծրագրերից անհետանալու են և այլ թեմաներ ու հասկացություններ՝ «սեկուլյարիզմ», «ռեինկարնացիա», «աթեիզմ»՝ այլևս որակվելով «խնդրահարույց»: Նոր ուսումնական ծրագրերում դասաժամեր են հատկացված 2016-ի հուլիսի պետական հեղաշրջման ձախողված փորձի պատմության ուսումնասիրմանը:
Կրճատվել են թուրքական պետության հիմնադիր Մուստաֆա Քեմալ Աթաթուրքին հատկացված դասաժամերը, ում համար կրոնական դոգմաները քաղաքականությունից դուրս էին: Նոր ծրագրերը արդեն սուր քննադատության են ենթարկել հրապարակախոսներն ու ընդդիմությունը: Թուրք մեկնաբան Մուստաֆա Ակյոլի կարծիքով՝ «ուսումնական ծրագրերից էվոլյուցիայի տեսությունը հանելը հարյուրամյակներ շարունակվող մշակութային պատերազմի ժամանակակից ռաունդն է»: Սոցիալ-դեմոկրատական Ժողովրդահանրապետական կուսակցության պատգամավոր Գաե ՈՒզլուերը ավելի հստակ է ախտորոշել՝ ուսումնական նոր ծրագրերն անընդունելի են, որովհետև կասկածի տակ են դնում Թուրքիայի հիմնարար արժեքները: «Մենք վերադառնում ենք միջնադար»՝ հայտարարել է նա:
Էնվեր ՌՈԲԵԼԼԻ, Tages anzeiger
Հ.Գ. Ինչի՞ է հասնելու Թուրքիայի նախագահը այս փոփոխություններով: Որ բնակչության ոչ միայն 70 %-ը, այլև 100 %-ը չհավատան Դարվինի տեսությա՞նը: Դարվինի ժառանգները Էրդողանին դատի չեն տա: Որքանո՞վ է հնարավոր ժամանակակից տեխնոլոգիաների դարում միջնադար վերադարձը: Թուրքիայում հնարավոր է՝ նրանք պայքարում են ոչ թե գիտելիքի դեմ, նրանք պայքարում են մտածողության ազատության դեմ: Էրդողանին պետք են ենիչերիներ ու նա գնում է սուլթանների ճանապարհով: Ո՞վ է նրան կանգնեցնելու: Ո՞վ է Թուրքիան կանգնեցնելու բռնապետության դռների առաջ: Եվրոպան կարող է ծիծաղել, իսկ մենք՝ ոչ: Թուրքիան Եվրոպայից հեռու է, իսկ մեր հարևանն է:
Անահիտ ԱԴԱՄՅԱՆ
Հեղինակի նյութեր
Մեկնաբանություններ
Ասում են...
-
Ասում են… Եթե չլիներ մեր չարամիտ միջամտությունը, ապա հայերի բացարձակ մեծամասնությունը, ըստ Սան Ստեֆանոյի պայմանագրի, հայտնվելու էր Ռուսաստանի պաշտպանության ներքո
-
Ասում են… Պարադիգմի կտրուկ փոփոխությունը և անցումը դեպի Եվրամիության հարթակ, մեր կարծիքով, անխուսափելիորեն կապված կլինի ՀՆԱ-ի անկման և հայկական բիզնեսին, տնտեսությանն ու Հայաստանի հասարակ քաղաքացիների կենսամակարդակին լուրջ հարվածների հետ։
-
Ասում են… Դոնալդ Թրամփի գլխավորած հանրապետական վարչակազմի ԱՄՆ-ում իշխանության վերադարձով Երկրորդ համաշխարհային պատերազմից հետո միջազգային գործընթացների Վաշինգտոնի ըմբռնումը նոր հարթություն է ձեռք բերել: Հունվարի 15-ին Սենատում այս հարցի վերաբերյալ նոր պետքարտուղար Մարկո Ռուբիոն շատ խոսուն հայտարարություններ արեց։
-
Ասում են Եթե ինչ-որ մեկը սեփական պատմությունը խեղաթյուրում է թշնամու բարեհաճությանը արժանանալու համար, նա հարգանքի արժանի չէ: Թուրքիան Հայաստանի հավերժական թշնամին է, նրանք հավերժական անեծքի տակ են հայոց կոտորածը կազմակերպելու համար:
-
Ասում են… «Զանգեզուրի միջանցքը» ներկայիս տեսքով մաքուր թուրքական պրոյեկտ է: Այդ միջանցքով Ադրբեջանը ոչնչից ստանալու է տարեկան 1,5 մլրդ դոլար եկամուտ, իսկ Թուրքիայի առջև բացվելու են Կասպից ծովի դարպասները, և մուտք է գործելու Կենտրոնական Ասիա
-
Ասում են Ռուսաստանի նախագահ Պուտինը Զանգեզուրի միջանցքի մասին ոչ մի նոր բան չի ասել Ղարաբաղյան երկրորդ պատերազմից հետո, որն ավարտվել է 2020 թվականի նոյեմբերի 9-ի հայտարարությամբ։ Միևնույն ժամանակ, հայտնի չէ, թե այս հարցում Հայաստանը, Ադրբեջանը, Իրանը, Ռուսաստանն ու Թուրքիան ինչպես են «ընտելանալու» միմյանց:
-
Ասում են… Ռուսաստանի տարածքին հեռահար ճշգրիտ զենքերով հարվածներ հասցնելու հնարավորություն ՈՒկրաինայի ԶՈՒ-ն չունի, հետևաբար, եթե հայտարարվում է, որ ՈՒկրաինային թույլատրվում է նման հարվածներ հասցնել, ապա դա նշանակում է, որ ՆԱՏՕ-ն ուղիղ մտնում է կոնֆլիկտի մեջ Ռուսաստանի հետ
-
Ասում են… Վլադիմիր Պուտինի այցն Ադրբեջան պատմական իրադարձություն էր, քանի որ այն նշանավորեց Հարավային Կովկասում Ռուսաստանի գլխավոր դաշնակցի փոփոխությունը։ Ավելի քան 30 տարի Հայաստանն այդպիսի դաշնակից էր, բայց հիմա որոշել է անցնել Արևմուտքի կողմը՝ ներառյալ Ֆրանսիան, ԵՄ-ը և ԱՄՆ-ը
-
Նիկոլն արգելել է իրեն նկարել Արարատների ֆոնին Ըստ մերձնիկոլական շրջապատից տարածվող լուրերի` կապիտուլյանտ ոչնչությունը հրահանգել է իր աշխատակազմի լուսանկարիչներին և օպերատորներին իրեն չպատկերել Արարատ լեռների ֆոնին:
-
Ասում են… Մի շարք երկրներում, ցավոք, նաև Հայաստանում մեծ խանդավառություն չկար այն հարցում, որ Ռուսաստանն ինչ-որ կերպ վերահսկեր Հայաստանով լոգիստիկ ճանապարհը Նախիջեւանի և Ադրբեջանի հիմնական տարածքի միջև։ Այստեղ, նախ և առաջ, Թուրքիայի շահն է
-
Ասում են… Ես հստակ ասել եմ՝ նյութական որևէ ակնկալիք, կլինի կազմակերպություն կամ անձ, եթե ինքը ներգրավված է այս շարժմանը, չի կարող ունենալ, սկսած ինձնից, փոխարենը՝ մենք բոլորս կստանանք Հայրենիք ու Պատիվ
-
Ասում են… Հիմա մենք բավականին բարդ շրջան ենք ապրում մեր բարեկամ, եղբայրական Հայաստանի հետ հարաբերություններում։ Դա նույնիսկ ավելին է, քան եղբայրականը, քանի որ այստեղ ավելի շատ հայեր են ապրում, քան՝ բուն Հայաստանում
-
Ասում են Մարտի 8-ից առաջ Մեծ Բրիտանիայի և ԱՄՆ-ի դեսպանատները զգուշացնում էին իրենց քաղաքացիներին զգույշ լինել Մոսկվայում՝ չասելով, թե ինչ է կատարվում
-
Ասում են… Իհարկե, Բրյուսելը շահագրգռված է Հայաստան-ՀԱՊԿ կապի թուլացմամբ, իսկ Դաշինքի պաշտոնական խոսնակները մեկ անգամ չէ, որ հանրային լավատեսություն են հայտնել ՆԱՏՕ-ի հետ մերձեցման Հայաստանի հեռանկարների վերաբերյալ
-
Ասում են…
Ափսոսում ենք, որ ՀՀ ղեկավարությունը, ըստ ամենայնի, գիտակցված որոշում է կայացրել՝ վարել ՌԴ-ի հետ հարաբերությունների հետևողական վատթարացման, Լեռնային Ղարաբաղում տեղի ունեցած ամեն ինչում Ռուսաստանին մեղադրելու գիծ։ Դա, իհարկե, հարիր չէ դաշնակցային հարաբերություններին
Տարածաշրջանային
Սյունիքը կենսական նշանակություն ունի ոչ միայն Հայաստանի, այլև Ռուսաստանի և Իրանի համար
Իրանի նախագահի այցը Ադրբեջան օրերս մեծ դժգոհություն առաջացրեց Հայաստանում, մանավանդ որ, բարեկամ երկրի առաջնորդը Բաքվում սիրո խոսքեր հնչեցրեց մեր թշնամու մասին։Իրանի նախագահ Փեզեշքիանը կրկին շնորհավորեց Ադրբեջանին Արցախը գրավելու համար, ապա պայմանագրեր կնքեց տնտեսական, մշակութային և այլ ոլորտներում...
